Telegram nedir ne değildir?

Geçtiğimiz günlerde Whatsapp’ın gizlilik sözleşmesini değiştirmesi üzerine insanların şahsi veri güvenlikleri için endişe etmeye başladı. Daha önceden de gizlilik üzerine okları üzerine çekmiş olan şirket Elon Musk’un ‘’use signal’’ içerikli twiti üzerine global bir dijital göçe sebebiyet verdi. Ülkemizde de Signal’e alternatif olarak Telegram öne çıkmış görünüyor. Peki nedir bu telegram? Nasıl kullanılır? Whatsapp’dan farkı nedir? Güvenilir mi? gibi soruları inceleyelim.

Telegram tıpkı whatsapp gibi kullanımı kolay, hızlı, ücretsiz, kullanıcı dostu bir anlık mesajlaşma uygulamasıdır. Pavel Durov tarafından 2013'de kurulan platform bugün 500 milyondan fazla kullanıcıya sahiptir. Kullanım konusuna gelirsek whatsapp’dan ayıran birçok özelliği bulunmaktadır. Kısaca listelemek gerekirse;

Bulut tabanlı erişim: Bulut tabanlı erişim sayesinde aynı telegram hesabına dilediğiniz kadar mobil cihazdan veya bilgisayardan eşzamanlı olarak giriş yapıp kullanabilirsiniz. Veriler yerel olarak cihazınızda depolanmaz. Telefonunuzun başına bir şey gelse dahi verileriniz kaybolmaz.

Upload hizmeti: Her biri 2gb’a kadar sınırsız fotoğraf, video, dosya (belge, zip, mp3 vb.) paylaşımı yapılabilir.

Anonim mesajlaşma: Telegram’da mesajlaşmanın iki yolu vardır. Birincisi kişinin telefon numarasına sahip olmak(eğer telegrama kayıt olduysa rehberinizde görünecektir), ikincisi ise kullanıcı adı ile mesajlaşma. Kullanıcı adı ile mesajlaşma özelliği sayesinde birisiyle anlık mesajlaşmak için telefon numarasını bilmeniniz gerekmeyecek.

İletildi özelliği: Yeni kullanıcılar için farklı gelebilecek bir başka özellik ise Telegramda iletildi özelliği olmamasıdır. Yazılımcıları birçok farklı platformda aynı anda giriş yapılabilen bu platform için cihaza iletildi özelliğini koymamışlar. Tek tik mesajın sunucuya başarılı bir şekilde gönderildiğini, çift tik ise okunduğunu simgeliyor.

Son görülme: Whatsapp’dan alışkın olduğumuz son görülme zamanının tam olarak bilinmesi hususu burada da biraz farklı işliyor. Öyle tam ne zaman girdi tam ne zaman çıktı bilmek yok. Bazıları için bu özellik çok sinir bozucu olabilir.

Son görülme yakınlarda — 1 saniye ile 2–3 gün arasındaki her şeyi kapsar

Son görülme bir hafta içinde — 2–3 gün ve 7 gün arasında

Son görülme bir ay içinde — 6–7 gün ve bir ay arasında

Son görülme uzun zaman önce — bir aydan fazla (Bu her zaman engellenen kullanıcılara gösterilir)

Mesaj silme: Whatsapp’dan alışkın olduğumuz durumun aksine telegram’da mesajı her iki taraftan da silerseniz ‘’bu mesaj silindi’’ ibaresi görünmez. Bir sabah kalktığınızda tüm sohbetiniz silinmiş bir şekilde uyanabilirsiniz. Aklınızda bulunsun derim.

Gruplar: Telegramın belki en büyük artılarından biri 200.000 kişiye kadar kapasitesi olan gruplara olanak sağlaması. Böylece uygulama içinde devasa topluluklar oluşturulabiliyor. Bu kadar kullanıcının yönetiminin zor olacağı için yardımcı araçlar da geliştirilmiş. Ayrıca bundan farklı olarak sadece yönetici tarafından gönderi gönderilerek bilgilendirme amaçlı sayfalar da mevcut.

Botlar: Telegram geliştiriciler için kendi apisini paylaşarak üçüncü kişilerin bot yazmasına imkan veriyor. A dan Z ye aklınıza gelebilecek her konuda bot bulmanız mümkün. Gruplardaki aşayiş de çoğunlukla bu botlar sayesinde yapılıyor. Eğer ne gibi botlar var derseniz basit bir google araması ile birçok bota erişebilirsiniz.

Peki gelelim son olarak güvelik hususuna telegram güvenli mi?

Peki hocam güvenlik sorunu var diye kurulu düzenimizi bıraktık telegrama göç ettik burası güvenli mi sorusunu duyar gibiyim. Bunun için net bir kimse veremese de yorum sizlere kalıyor. Hemen mevzuyu kısaca özetleyelim.

Güvenlikten bahsediyorsak uçtan uca şifreleme arıyoruz demektir. Uçtan uca şifreleme sağlayan uygulamalar çalışma prensibi gereği bizim mesajlarımızı çözümleyemeyeceği (okuyamacağı) için bilemeyeceklerdir. Bu özellik telegramda olmasına karşın kötü haber sadece gizli sohbet için aktif. Yani bu şu demek; şifreleme anahtarları Telegram’da depolandığı için teorik olarak “gizli sohbet” özelliği dışındaki mesajlara bu platformun erişimi olabilir. Zaten kendi yaptıkları açıklamada ‘’ancak birden fazla ülkenin güvenlik kurumlarından talep geldiği takdirde” bu tip mesajlara erişim olabileceği yönünde.

Ancak yine de Telegram mesajları şifrelemek için MTProto2.0 adlı kendi kapalı-kod çözümleme protokolünü kullanıyor. Bu şifreleme protokolü kapalı-kod olduğu için bağımsız kriptografik analizinin yapılması mümkün değil. Bu da Telegram’ın sektör içerisinde Signal’e kıyasla daha “muğlak” kabul edilmesine yol açıyor.

Bu konuda daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız Pavel Durov’un gizlilik ve yönetim politakası hakkında açıklayıcı yazısını okuyabilirsiniz.

Yazının sonunda da konuyla ilgili bir belgesel önererek bitiriyorum. Güvende kalın, sevgiyle kalın.

Aldığınız Hizmet Karşısında Bir Ücret Ödemiyorsanız, Ürün Aslında Sizsiniz! -Keren Elazari